Zarejestrujcie nam „Solidarność”. Strajk sierpniowy w Szczecinie 1988 roku
Ogólnopolska konferencja naukowa. Szczecin, 2 września 2008 r. Park Hotel, ul. Plantowa 1
Akcja strajkowa, która doprowadziła do przełamania impasu politycznego powstałego w wyniku wprowadzenie stanu wojennego w Polsce, powiodła się w głównej mierze dzięki górnikom kopalni „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu-Zdroju oraz innych kopalni Górnego Śląska, portowcom i pracownikom komunikacji miejskiej ze Szczecina, portowcom i stoczniowcom Trójmiasta oraz hutnikom Stalowej Woli. Z jednej strony kryzys gospodarczy, brak zaufania społeczeństwa i pogłębiająca się degeneracja władzy, z drugiej zaś bohaterska postawa robotników, wspierana i kierowana przez nielicznych działaczy podziemnej Solidarności, która przełamuje strach, marazm i apatię społeczeństwa. Rozpala nadzieję i daje argumenty do podjęcia działań Lechowi Wałęsie i jego najbliższemu otoczeniu, wspiera proces, który bezpośrednio prowadzi do rozmów pomiędzy władzami komunistycznymi a „Solidarnością”. Szczególnie znaczący wymiar miał tutaj najdłuższy, bo trwający aż 18 dni, szczeciński strajk portowców i pracowników komunikacji miejskiej, w trakcie którego władza próbowała zablokować port zarówno od strony lądu, jak i z wody, groziła i użyła siły w zajezdniach komunikacji miejskiej. Strajk, w którym, w ocenie Andrzeja Milczanowskiego 30 sierpnia, uczestniczyło od 2,5 tys. do 3 tys. osób przy około 10 tys. protestujących wówczas w całym kraju. Strajk, który zakończył się mszą św. odprawioną przez bp Kazimierza Majdańskiego i kilkutysięczną manifestacją kroczącą głównymi ulicami Szczecina, po którym strajkujący mogli powiedzieć: wykonaliśmy robotę, położyliśmy fundament pod odrodzenie się „Solidarności”.
W 20. rocznicę strajków sierpniowych z 1988 roku, które, zdaniem Andrzeja Friszkego, stały się impulsem do zasadniczych przemian politycznych w Polsce, a które poprzez rozmowy okrągłego stołu doprowadziły do wyborów czerwcowych i w końcu do powstania pierwszego niekomunistycznego rządu w Polsce, zapraszamy do udziału w konferencji naukowej: Zarejestrujcie nam „Solidarność”. Strajk sierpniowy w Szczecinie 1988 roku, organizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie.
Chcemy zachęcić do dyskusji nad rolą strajku z sierpnia '88 w bezpośrednim doprowadzeniu do rozmów władzy z opozycją. Zainicjować dyskurs o roli Kościoła katolickiego i udziale w strajku ludzi związanych z Kościołem, a także podjąć dyskusję nad rolą strajku w późniejszym kształtowaniu się struktur „Solidarności”. Podjąć debatę nad stosunkiem władzy do tego strajku oraz reakcji na sytuację kryzysową, ze szczególnym uwzględnieniem resortów siłowych.
Program konferencji
9.00 – 9.30
I. Otwarcie konferencji
Przemówienia:
dr hab. Janusz Kurtyka, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
ks. abp Zygmunt Kamiński, Metropolita Szczecińsko-Kamieński
Piotr Krzystek, Prezydent Miasta Szczecina
Władysław Husejko, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego
Janusz Śniadek, Przewodniczący NSZZ „Solidarność”
9.30 – 10.30
II. Sytuacja polityczna w Polsce pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku
Moderator: dr Marcin Stefaniak
1. dr hab. Antoni Dudek, Uniwersytet Jagielloński, IPN-KŚZpNP
Rola strajków z 1988 r. w procesie destrukcji rządów PZPR w Polsce
2. dr Jan Skórzyński, IPN-KŚZpNP
Kondycja opozycji w Polsce. Od wizyty ojca św. Jana Pawła II w 1987 roku do Obrad Okrągłego Stołu
3. dr Ryszard Gryz, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Kochanowskiego w Kielcach
Stosunek Kościoła katolickiego do strajków sierpniowych '88 w kontekście impasu w relacjach władza – opozycja
10.30 – 11.00 Dyskusja
11.00 – 11.20 Przerwa na kawę
11.20 – 12.40
III. Strajki sierpniowe w 1988 roku w Polsce
Moderator: dr hab. Antoni Dudek
1. Bogusław Tracz, IPN-KŚZpNP O/Katowice
Sierpień '88 na Górnym Śląsku w oczach nomenklatury i lokalnych elit władzy
2. Artur Kubaj, IPN-KŚZpNP O/Szczecin
Przebieg i rola strajku sierpniowego w porcie i zakładach komunikacji miejskiej Szczecina
3. Marcin Bukała, IPN-KŚZpNP O/Rzeszów
Strajk Huty Stalowa Wola w sierpniu 1988 r.
4. Arkadiusz Kazański, IPN-KŚZpNP O/Gdańsk
Przebieg strajków sierpniowych w 1988 w Trójmieście
12.40 – 13.00 Dyskusja
13.00 – 14.00 Obiad
14.00 – 15.20
IV. Relacje Władza – Opozycja – Kościół w końcu lat osiemdziesiątych XX wieku na Pomorzu Zachodnim
Moderator: dr Ryszard Gryz
1. Paweł Knap, IPN-KŚZpNP O/Szczecin
„Wśród nas i z nami”. Michaił Gorbaczow w Szczecinie (13 lipca 1988 r.)
2. dr Marcin Stefaniak, IPN-KŚZpNP O/Szczecin
Strajk sierpniowy 1988 r. w Szczecinie – perspektywa opozycji
3. dr Maciej Maciejowski, IPN-KŚZpNP O/Szczecin
Kościół katolicki wobec strajków w Szczecinie (17 sierpnia – 3 września 1988 r.)
4. dr Eryk Krasucki, Uniwersytet Szczeciński
Strajk sierpniowy 1988 r. w Szczecinie – działania władz politycznych i administracyjnych
15.20 – 16.00 Dyskusja
19.00 – 20.30
V. Uroczystość wręczenia odznaki „Gryfa Pomorskiego” przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego
Zamek Książąt Pomorskich, Sala Bogusława
Koncert Fortepianowy. W programie koncertu muzyka Fryderyka Chopina w wykonaniu Wojciecha Kubicy
Konferencji patronują:
prof. dr hab. Janusz Kurtyka, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
abp Zygmunt Kamiński, Metropolita Szczecińsko-Kamieński
Piotr Krzystek, Prezydent Miasta Szczecin
Władysław Husejko, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego
Janusz Śniadek, Przewodniczący NSZZ „Solidarność”
Za: www.ipn.gov.pl