Nie wyrośli z marzeń. Szczecińska podziemna Solidarność, Artur Kubaj, Warszawa 2011

Artur Kubaj przybliża nam czasy niemal współczesne w swojej pracy pt. Nie wyrośli z marzeń. Szczecińska podziemna Solidarność. Czas najwyższy, by polski czytelnik otrzymał w wersji całościowej pracę na temat drugiego – obok Gdańska – głównego ośrodka robotniczego oporu wobec komunizmu. Autor przybliża nam zmagania głównych grup opozycji „solidarnościowej”, rywalizujących ze sobą o sukcesję po 16-miesięcznym okresie „karnawału”. W tej walce więcej samozaparcia i kreatywności wykazał Andrzej Milczanowski; jego główny konkurent Marian Jurczyk nadal jednak uchodził za głównego lidera szczecińskiej „Solidarności”. Autor prezentuje bardzo bogatą faktografię związaną z aktywnością podziemia na Pomorzu Zachodnim, dorobek koncepcyjny, wydawniczy, w końcu przypomina, że podczas strajków z 1988 r. to Szczecin po raz pierwszy stał się „Gdańskiem Wybrzeża”; ustala personalia wielu tajnych współpracowników, przybliża nam specyfikę tego regionu.

Historia „Solidarności” należy do najistotniejszych wydarzeń w powojennych dziejach Polski. Mimo że literatura naukowa dotycząca tego tematu jest już bardzo obszerna, trudno uznać badania nad historią tego olbrzymiego ruchu społecznego za bliskie zakończenia. O trafności tego poglądu przekonuje praca Artura Kubaja, która z racji swej szczegółowości i wszechstronności stanowi istotny krok w badaniach nad dziejami „Solidarności” na obszarze, który był jednym z jej mateczników, czyli w Szczecinie i na całym Pomorzu Zachodnim. Dużą zaletą omawianej monografii jest poprawny, a niekiedy wręcz literacki język, jakim została napisana. Sprawia to, że czyta się ją łatwo i z przyjemnością. W umiejętny sposób łączy wymagania stawiane tekstom naukowym z walorami popularyzatorskimi.

SPIS TREŚCI

Wstęp

Część I. Od wprowadzenia stanu wojennego do amnestii lipcowej z 1986 r.

Rozdział I. Opozycja przedsierpniowa i tworzenie się NSZZ „Solidarność” Pomorza Zachodniego w latach 1980–1981

Rozdział II. Od wprowadzenia stanu wojennego do amnestii z 1983 r.

II.1. Wprowadzenie stanu wojennego

II.2. Początek stanu wojennego w województwie szczecińskim

II.3. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec NSZZ „Solidarność”

II.4. Konsolidacja obozu władzy

II.5. Propaganda stanu wojennego

II.6. Odbudowywanie struktur opozycyjnych

II.7. Internowani

II.8. Wsparcie Kościoła katolickiego

II.9. Struktury Związku w regionie oraz inne struktury opozycyjne

II.10. Zawieszenie i zniesienie stanu wojennego

Rozdział III. Od zniesienia stanu wojennego do amnestii z lipca 1986 r.

III.1. Stan rozpracowania szczecińskiej opozycji solidarnościowej przez Służbę Bezpieczeństwa

III.2. Sytuacja opozycji w regionie po zniesieniu stanu wojennego

III.3. Powołanie Rady Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Regionu Pomorza Zachodniego


Część II. Od liberalizacji systemu z 1986 r. do wyborów czerwcowych z 1989 r.

Rozdział IV. Liberalizacja systemu politycznego PRL po amnestii z 1986 r.

IV.1. Sytuacja polityczna w Polsce po amnestii lipcowej z 1986 roku

IV.2. Powołanie Tymczasowej Rady Regionalnej NSZZ „Solidarność” Pomorza Zachodniego

IV.3. Tworzenie Komitetów Założycielskich „Solidarności” w zakładach pracy

IV.4. Spory w szczecińskiej „Solidarności” i powstanie Grupy Roboczej Komisji Krajowej

IV.5. Wizyta Jana Pawła II w Szczecinie

Rozdział V. Strajki z 1988 roku

V.1. Strajk majowy w szczecińskim WPKM z 1988 roku

V.2. Strajk sierpniowy w Szczecinie z 1988 roku

V.3. Szczecińska SB wobec strajku sierpniowego

V.4. Konsekwencje strajków z 1988 roku

Rozdział VI. Odbudowa struktur Związku

VI.1. Międzyzakładowy Komitet Organizacyjny NSZZ „Solidarność” Regionu Pomorza Zachodniego

VI.2.Tymczasowy Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Pomorze Zachodnie

VI.3. Spory w szczecińskiej „Solidarności”

VI.4. Przygotowania do obrad Okrągłego Stołu

VI.5. Wizyta Lecha Wałęsy w Szczecinie

Rozdział VII. Wybory czerwcowe

VII.1. Obywatelski Komitet Porozumiewawczy NSZZ „Solidarność” Regionu Pomorza Zachodniego

VII.2. Zasady wyborcze

VII.3. Wyłonienie kandydatów opozycji solidarnościowej do Sejmu i Senatu

VII.4. Nominacje dla kandydatów ekipy rządzącej

VII.5. Kampania wyborcza

VII.6. Służba Bezpieczeństwa a wybory

VII.7. Wyniki wyborów do Sejmu i Senatu

VII.8. Po wyborach czerwcowych

Zakończenie

Aneks

Bibliografia

Wykaz skrótów

Indeks nazwisk


za: www.ipn.gov.pl